(foto: Wouter van de Weerd)
Dagboeknotities door de tijd heen. (niet chronologisch)
De kinderen zijn gisteren langs geweest….Ik voel me verdrietig nu.
Roel is sinds donderdag pijnvrij en werkt gewoon door.
We willen dingen uitspreken nu het nog kan met Roel erbij. Erkenning geven voor de pijn die er is en hopen dat er ingelost wordt, dat men verder kan. Basissteentjes recht leggen noem ik dat. Dit proces begint gelijk op 11 juni.
Deze afspraak komt mede naar aanleiding van Anna’s wens om ‘met modder te gooien.’ Dat vinden we prima en constructief en goed voor ons allemaal. Roel en ik hebben er naar toe gewerkt en hebben er al over gesproken natuurlijk. In die gesprekken komen we uit op de onvermogens die maakten dat sommige dingen nou eenmaal zo zijn gegaan. Onwil is er nooit geweest en de intentie altijd goed. Roel praat moeilijk uit zichzelf en belooft te schrijven; dat is niet gebeurd. Hij zou gaan vertellen hoe hij alles vroeger heeft ervaren. Het komt er niet van; het gesprek gaat anders.
Thema Gecentreerde Interactie. Ook goed. Het is weer een rijke ontmoeting geworden.
Zaterdag een downe dag; we realiseren ons nu welk een zwaar traject we in gaan.
Het nieuws lijkt ingedaald. We zijn een week verder; voorbij 11 juni.
Er is veel gebeurd. Héél mooie dingen ook. We zijn getrouwd en hebben een kleinzoon! Prachtig!
Het kankerproces verliep mild en rustig; dat is nu anders.
Roel heeft voor een tweede chemo gekozen.
Dinsdag, op de dag van de uitslag, zijn we met z’n allen bij Maarten en Melisse en Daniël geweest. Het is fijn om gewoon samen te zijn. Zulke momenten willen we meer; hebben we nodig.
Zeker nu die mooie Daniël Roel er sinds 7 maart is. Zo’n lief prachtig knulletje.
Gisteren is de familie van Roel langs geweest. Ilja en Anna waren er ook. Het is bijzonder en hartverwarmend om te zien hoe zijn broze moeder krachten verzamelt om erbij te zijn. Het vraagt veel energie zo’n treffen. We zijn moe en verstild na afloop.
We zijn nog steeds verstild, liefdevol.
Het is zo mooi om te zien hoe los van zekerheden en feiten het systeem (gezin) feilloos en soms onuitgesproken aanvoelt wat er gaande is. Dat ‘lezend, waarnemend’ dienen de antwoorden zich vanzelf aan. Verdieping ook in het proces; een hernieuwde confrontatie met de schok van 11 juni. De kanker is agressief, wij niet.
Roel is moe na gisteren. Naar de brievenbus lopen, ongeveer 50 meter, gaat moeizamer dan anders.
Ik vertel hem wat ik beleef aan wat er zoal gebeurt. ‘Nu komt het verdriet hé?’
En Roel zegt: ‘Ja, zelfs bij mij hé?’
Weten zetelt in een woordloos gebied.
Sommige mensen leven met het hart in hun handen.
Er is veel steun in de vorm van spontane bezoekjes, pannetjes soep en meer.
Roel, er is een diep weten van je inzichten, ik ken lang niet alles. Je straalt ze woordloos uit. Dát is je taal. In die zin spreek je stellig.
Zo mooi om te zien hoe elk zijn stapjes maakt in het proces. Er is zachtheid gekomen bij de kinderen, een meanderen naar essentie; daar waar het werkelijk omgaat. We zijn elkaar gelijkwaardig tot steun nu.
Wandelen met M, mijn mantelzorgster, vindt eens in de twee weken plaats. Het doet me meer dan goed. Even een moment voor mezelf. Dat is nodig. Zij verstaat de kunst van het luisteren met een grote K en een grote L. Ik vertel haar dat Roel en ik geen voorschot op verdriet nemen, omdat we niet weten hoe lang het ziekteproces zal gaan duren. Hebben we bedacht…Tja, en emoties, niet bewust gevoeld, gaan schuren en ophopen blijkt. Ik vertel dat ik op zeker moment overspoeld werd. Het was toen of er zich iets in me open scheurde. Ik voelde het fysiek; wát een pijn. Het was bevrijdend, en een geschenk om dat met haar te kunnen en mogen delen. Ze is zo bijzonder.
Roel is in zijn laatste maanden van zijn leven. Hij ziet er sterk vermagerd uit en de dood is al zichtbaar in zijn ogen.
De andere wereld vraagt om afstemming; we pikken het op.
Het is nu al juli in de mooie zomer.
Daniël is zorgeloos, Evita zorgzaam. Práchtig.
Ik ben het leven dankbaar. Ik ben blij en trots op mezelf. Vooral ook om hoe we het doen.
Af en toe kijk ik naar de film van het proces en zie dan dat het einde in zicht komt.
Het zijn momenten dat ik me realiseer dat het missen in aantocht is en de niet te vergeten leegte. Leer veel. Ik leer steeds meer waar te nemen, voel de andere wereld waar Roel naar op weg is. Moeilijk te beschrijven. Dit betekent dat we meer voor elkaar en de rust kiezen. Overbodige prikkels die dat kunnen verstoren houden we zo veel mogelijk op afstand.
Ik ben trots op mijn 4 kinderen als ik zie hoe ze het doen met elkaar, hoe ze naar Roel en mij zijn. Ik ben blij dat Anna is aangenomen op de kraamopleiding, die gaat een nieuwe toekomst tegemoet. Maarten heeft tijd voor zichzelf nodig en dat is goed. Hij is zo’n mooie warme vader. Zijn Melisse springt in waar ze kan; in verbondenheid.
Ilja is zo liefdevol, ze doet veel in de tuin. Hierin is ze ook een grote steun voor mij en ik zie dat ze er plezier aan beleeft. Ze is heel zorgzaam naar haar vader; dat is mooi om te zien.
Toen naderden we de laatste periode van het leven van Roel. Daar over de volgende keer meer.