Is dit normaal?

"Vorig jaar is mijn moeder overleden. Het lijkt wel of mijn verdriet steeds erger wordt. Ik huil veel en heb allerlei lichamelijke klachten. Het is nu een jaar geleden. Dan zou het toch juist minder heftig moeten zijn?"

Rouwen is een intens proces, dat maanden en zelfs jaren kan duren. Er bestaan geen regels voor. Rouwreacties kunnen inderdaad na een half jaar of een jaar erger worden. Vlak na het overlijden zijn mensen vaak aan het 'overleven': het gemis dringt nog niet echt door en het gevoel lamgeslagen te zijn overheerst. Na een tijdje gaat het pas echt doordringen wat het betekent dat die ander er niet meer is. Het verdriet kan dan heel heftig zijn. Voor meer vragen, antwoorden en ervaringsverhalen kunt u de gids "Verlies, verdriet en veerkracht" en het boekje "70 Vragen over rouw" bestellen in de LSV webwinkel.

Hoe gaat het nu met je?

"Na het overlijden van mijn dochter vragen mensen regelmatig: “Hoe gaat het nu met je?” Wat moet je daar nu op antwoorden? Ik heb ook niet altijd zin om daar antwoord op te geven."

Als de vraag uit beleefdheid gesteld wordt, is een oppervlakkig antwoord voldoende. Maar ook als de ander oprecht belangstelling heeft, kan het zijn dat u op dat moment geen zin hebt om er echt op in te gaan. Dan kunt u aangeven dat u de belangstelling waardeert, maar het nu niet prettig vindt om uitgebreid te vertellen hoe het met u gaat. U kunt er dan later zelf op terugkomen, of de ander vraagt het misschien later nog eens. Voor meer vragen, antwoorden en ervaringsverhalen kunt u de gids  "Verlies, verdriet en veerkracht" en het boekje "70 Vragen over rouw" bestellen in de LSV webwinkel.

Waarom ben ik zo boos?

"Mijn vrouw is overleden. Ik dacht dat ik heel verdrietig zou zijn. Maar ik ben eigenlijk alleen maar kwaad. Dat is toch niet logisch?"

Niet alleen verdriet, maar ook boosheid is een natuurlijke reactie op verlies. Je kunt boos zijn omdat je je in de steek gelaten voelt, omdat je het niet eerlijk vindt wat je is overkomen, boos misschien op artsen of anderen die niet goed hebben gehandeld, boos op mensen om je heen die maar gewoon dóórleven, of boos op God. Boosheid hoort erbij. Als het er mag zijn, zal het na een tijdje minder worden en komt er ruimte voor verdriet. Voor meer vragen, antwoorden en ervaringsverhalen kunt u de gids  "Verlies, verdriet en veerkracht" en het boekje "70 Vragen over rouw" bestellen in de LSV webwinkel.

Moet ik hulp zoeken?

"Acht maanden geleden is mijn man verongelukt. Ik huil er nog iedere dag om. Heb ik professionele hulp nodig?"

Er is geen regel die bepaalt wanneer je hulp nodig hebt. Het is belangrijk naar je gevoel te luisteren. Als je graag met iemand zou willen praten over het gemis, dan mag dat, maar het is niet zo dat je hulp moet zoeken omdat je iedere dag huilt. Als het verdriet zo blijft overheersen dat je erin vastloopt en het je niet lukt je dagelijkse leven weer op te pakken, is het goed om - professionele of vrijwillige - hulp te zoeken. Voor meer vragen, antwoorden en ervaringsverhalen kunt u de gids  "Verlies, verdriet en veerkracht" en het boekje "70 Vragen over rouw" bestellen in de LSV webwinkel.

Hoe kan ik troost bieden?

"De vrouw van een collega van mij is kort geleden overleden. Volgende week ga ik bij hem op bezoek. Dat vind ik heel moeilijk. Ik weet niet wat ik tegen hem moet zeggen. Wat kan ik doen om hem te steunen?"

Het is inderdaad niet gemakkelijk om te worden geconfronteerd met het verdriet van iemand anders. Vaak vragen we ons af wat we moeten zeggen. Maar waar je een rouwende het meest mee tot steun kunt zijn, is ‘er zijn’ en echt luisteren. Door oprechte belangstelling te tonen, geef je de rouwende de ruimte met zijn verhaal te komen. Probeer hierop te reageren zonder oordeel en zonder tips of adviezen te geven. Daar zit iemand meestal niet op te wachten.

Voor meer vragen, antwoorden en ervaringsverhalen kunt u de gids  "Verlies, verdriet en veerkracht" en het boekje "70 Vragen over rouw" bestellen in de LSV webwinkel.

end faq