Met het zicht op of tijdens ondraagbaar lijden kan ook een Euthanasieverzoek (= wilsverklaring om te komen tot een vrijwillige levensbeëindiging) worden ingediend. Zo’n verzoek wordt, tijdens een zorgvuldig proces, uitgebreid getoetst voordat het ingewilligd kan worden. Diegene die een verzoek indient moet, op het moment van vrijwillige levensbeëindiging, wilsbekwaam zijn.
Het is aan te raden om een verzoek tot vrijwillige levensbeëindiging eerst met de huisarts te bespreken. Die kan aangeven wanneer wel en niet op het verzoek wordt ingegaan.
Ondanks de goede (palliatieve) zorg, is er de mogelijkheid om niet meer tot het einde doorbehandeld te worden. Zo kan een kankerpatiënt bewust de chemokuur of een verlichting brengende operatie weigeren. Een wilsverklaring helpt om vooraf aan te geven wat een arts wel of niet meer moet doen. Een niet-reanimeer verbod is daarvan een bekend voorbeeld. Bij een hartstilstand kan de patiënt niet meer aangeven wat die wil. Maar ook bij onomkeerbare coma, ernstig hersenletsel en dementie kan de patiënt niet meer aangeven wat die wil. Voor al die situaties kan vooraf de wil en wensen worden vastgelegd in een Zorgverklaring (= wilsverklaring om te komen tot een verbod op of beperking van behandeling).
Bij hartstilstand kan iemand er vooraf voor kiezen om niet meer gereanimeerd te worden. Dat kan worden opgenomen in een Zorgverklaring. Voor het niet-reanimeren kan worden gekozen voor een Niet-reanimeerpenning (= wilsverklaring om reanimatie te voorkomen). Zo’n penning moet voldoen aan bepaalde voorwaarden en gedragen worden door de potentiële slachtoffer. Deze penning maakt aan iedere hulpverlener duidelijk, dus ook ambulancemedewerkers van 112, dat reanimatie bij hartstilstand verboden is. Deze penning is voorlopig alleen door NVVE –leden te bestellen.