Foto: Claire Droppert
DONKERE DAGEN
In de loop van de zomer en herfst 2014 worden de EMDR sessies vervolgd. Na die eerste keer neemt Joris deze therapie heel serieus. Ik kom hem ruim op tijd van huis halen en in de auto is hij stil. Hij heeft zich voorbereid op wat er komen gaat, het is vaak een hel. We zijn er altijd een kwartier van te voren en moeten dan nog even wachten maar soms wenkt zijn therapeute hem al, kom maar!
Al spoedig blijkt dat het ergste deel van de “film” die Joris bij haar herneemt de 10-daagse periode in het ziekenhuis van Bangkok was. Dagenlang hielden ze de wacht bij het bewusteloze lichaampje van Dana. Het was een zenuwslopende periode van leven tussen hoop en vrees die rauw ten einde kwam. Op een dag ging ze plots achteruit, net in de fase dat vanuit Nederland een grootscheepse repatriëring was opgezet.
Nu ze stervende was volgden de moeilijkste momenten binnen die toch al vreselijke 10 dagen. De familie besloot om haar nieren te doneren en daarvoor moest er een levensbeëindigende operatie worden gedaan. Dat was een collectief besluit van familie en ziekenhuisstaf maar toch lag de zwaarste verantwoordelijkheid daarvoor bij haar vader Joris. Het allerergste was toen ze naar de OK werd weggereden om haar nieren te laten verwijderen voor adoptie. Dát afscheid. Met als afschuwelijke climax hoe ze terug kwam van de OK. Dood. Onherroepelijk. Hartverscheurend. Dit soort herinneringen deed veel met zijn lichaam en dat uit zich tijdens de EMDR sessies. Hij moet dan vaak kokhalzen maar ook merkt hij dat zijn schouders en nek in de knoop zijn gaan zitten. Waarvoor hij een massage abonnement van zijn vrienden kreeg en dat biedt enige verlichting. Net zoals de EMDR therapie na een maand of twee begint te helpen en het leven wat lichter voor hem maakt. De therapie wordt dan ook wat minder heftig, is dan geen hel meer.
We ontwikkelen een vast ritueel na deze sessies: we gaan naar een restaurantje om na te praten en wat te eten en te drinken, op het laatst meestal in Amsterdam bij het IJ. Onze gesprekken zijn dan zwaar, dan ook losjes en altijd persoonlijk. We beginnen te brainstormen over hoe we zouden kunnen schrijven over wat er is gebeurd. Joris is al bezig aan Dana te schrijven door het dagboek uit te bouwen dat Daphna en hij op poten hadden gezet. In de loop van deze herfst begin ik verhaaltjes te maken over die eerste periode na de moord. Zo open ik steeds nieuwe “vensters” naar gebeurtenissen. Als ik er een af heb neem ik hem mee. Joris vraagt me dan zo’n verhaaltje ter plekke voor te lezen, midden in een restaurantje. Twee emotionele mannen, zoon en vader. Dat is mooi, dat doet hem en mij zo goed.
In de loop van de herfst komen de therapie ten einde. Er volgt nog een afsluitende sessie. Ik ken de omgeving inmiddels goed en maak een stevige rondwandeling door de waterrijke polders. Dan krijg ik een sms van Joris: hij is nu al klaar! Het is nog een half uurtje teruglopen daarom ga ik liften. Een vuilniswagen neemt me mee, ik mag achterop staan, en ben er nu in 10 minuten. Eind november 2015 zie ik Joris weer voor een lunch in hartje Amsterdam. Hij heeft het erg moeilijk. De donkere dagen zijn aangebroken, Sinterklaas vooral en Kerst zijn nu een kwelling voor hem. En fietsen is met dit weer niet leuk meer. Hij ziet het niet zitten weer te gaan werken, het heeft allemaal zo weinig zin zegt hij. Tóch begint hij in januari weer voor de VN, zijn vrienden en (ex)bazen helpen hem op gang. Tegen zijn verwachting in doet het hem wel goed. Er komt weer wat licht na deze voor hem inktzwarte dagen.
