Wanneer u een eigen bedrijf, onroerend goed, complexe familieverhoudingen, of specifieke wensen over de verdeling van uw nalatenschap hebt, kan een testament nuttig zijn. Een testament is een juridisch document waarin wordt vastgelegd wat er met uw bezittingen en vermogen moet gebeuren na uw overlijden. Ook kan in een testament worden aangegeven wie verantwoordelijk is voor de uitvoering (executie) van de verdeling van de nalatenschap. Door uw wensen duidelijk vast te leggen, kunt u conflicten en onzekerheid bij uw nabestaanden voorkomen. Daarmee behoudt u de regie over wat er met uw bezittingen moet gebeuren na uw overlijden. Redenen waarom u een testament kunt overwegen:
- Verdeling van uw Bezittingen: U kunt precies bepalen wie wat krijgt. Zonder testament wordt uw nalatenschap verdeeld volgens de wettelijke regels, wat niet altijd overeenkomt met uw wensen.
- Voogdij over Kinderen: Als u minderjarige kinderen hebt, kunt u in uw testament aangeven wie hun voogd moet worden.
- Erfbelasting: Door slim gebruik te maken van testamentaire bepalingen kunt u de erfbelasting voor uw erfgenamen mogelijk verminderen.
- Specifieke Wensen: U kunt specifieke wensen vastleggen, zoals persoonlijke bezittingen toewijzen aan bepaalde personen of donaties aan goede doelen.
- Uitsluiten van Erfgenamen: U kunt bepaalde personen uitsluiten van uw nalatenschap als u dat wilt.
- Aanwijzen van een executeur: U kunt een executeur aanwijzen die verantwoordelijk is voor de uitvoering van uw testament. Uiteraard is het wel belangrijk dat u toestemming vraagt van de door u aan te wijzen executeur.
Zonder testament wordt uw nalatenschap verdeeld volgens de regels van de wettelijke erfopvolging. In Nederland wordt dit geregeld door het Burgerlijk Wetboek. De erfopvolging volgt een bepaalde volgorde:
- Eerste orde: Echtgenoot/geregistreerd partner en kinderen.
- Tweede orde: Ouders, broers en zussen.
- Derde orde: Grootouders.
- Vierde orde: Overgrootouders.
- Als er geen erfgenamen zijn, vervalt de nalatenschap aan de Staat.
Het regelen van uw nalatenschap zonder een testament kan leiden tot onzekerheden en problemen voor uw nabestaanden. Bespreek daarom uw wensen openlijk met uw nabestaanden zodat zij op de hoogte zijn van uw intenties en voorkom daarmee verrassingen. Overweeg ook om een schriftelijke verklaring te maken die u met uw erfgenamen deelt, waarin u uw wensen met betrekking tot de verdeling van roerende goederen duidelijk maakt. Ook kunt u mondeling of schriftelijk duidelijk maken wie u aanwijst als executeur. Deze persoon kan als informele executeur optreden voor de verdeling van de nalatenschap.
Wanneer uw situatie minder complex (zie noot onder aan de pagina) is en vooral bestaat uit roerende goederen (banksaldo, auto, caravan, sierraden, kunstwerken, inboedel ea.) dan kunt u, in plaats van een testament, kiezen voor het opstellen van een codicil en/of het labelen van roerende zaken. Een codicil is een handgeschreven, gedateerd en ondertekend document waarin u kunt aangeven hoe bepaalde roerende goederen verdeeld moeten worden terwijl bij het labelen een sticker geplakt wordt op het roerende goed met de naam van de betreffende erfgenaam. Dit is vooral geschikt voor persoonlijke bezittingen met emotionele waarde. Let er wel op dat een codicil volledig met de hand geschreven, gedateerd en ondertekend moet zijn. Zo niet, dan kan het codicil door de rechter ongeldig worden verklaard.
Voor het opstellen van een codicil en/of labelen kunt u gebruikmaken van een boedellijst (inventarisatielijst van alle roerende goederen). Stappen die u kunt nemen zijn:
- Maak een gedetailleerde Inventarisatielijst van al uw roerende goederen
- Zet achter de roerende goederen de geschatte waarde
- Verwijs in de inventarisatielijst naar de door u aangewezen erfgenamen (codicil en/of label)
Opmerking:
- Het vooraf regelen van de verdeling van roerende goederen na uw overlijden kan veel zorgen en conflicten voorkomen.
- De boedellijst kan als bijlage worden toegevoegd aan het testament.