Werknemer vogelvrij na ontslag

Werknemers blijven gebonden aan een concurrentiebeding, ook als ze in hun proeftijd worden ontslagen. Dat staat in een nieuw wetsvoorstel van minister Van Gennip. Vakbond CNV is woedend en wil dat het plan van tafel gaat.

Kwetsbare positie

Volgens CNV-voorzitter Piet Fortuin brengt het voorstel werknemers in een kwetsbare positie. “Tijdens de proeftijd heb je amper ontslagbescherming. Als je wordt ontslagen, kun je vaak geen andere baan aannemen door het concurrentiebeding. Dit is onnodig duperend voor duizenden werknemers.”

Weinig kennis van bedrijfsgeheimen

Het concurrentiebeding is bedoeld om bedrijfsgeheimen te beschermen. Fortuin noemt dat in de proeftijd onzin. “Na een paar weken in dienst weet je nog weinig over het bedrijf. Een geheimhoudingsverklaring is een prima alternatief. Dit voorstel is onnodig beperkend.”

Concurrentiebeding steeds vaker in contracten

Het gebruik van concurrentiebedingen is de afgelopen jaren fors toegenomen. In 2015 stond het in 19% van de contracten. In 2022 was dat 37%. Dit blijkt uit onderzoek van Panteia in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken. Werkgevers nemen het beding vaak standaard op, ook als dat niet nodig is.

Ruim 3 miljoen werknemers

In totaal valt één op de drie werknemers in Nederland onder een concurrentiebeding. Dat zijn ruim 3,3 miljoen mensen. Fortuin: “Voor veel werknemers hoort bij een nieuwe baan een proeftijd. Dit voorstel beperkt hun arbeidsmobiliteit onnodig. Dat is in een krappe arbeidsmarkt onwenselijk.”

Maatregelen schieten tekort

Het wetsvoorstel van de minister wil het concurrentiebeding aan banden leggen. Bijvoorbeeld door werkgevers te laten betalen als ze een beroep doen op het beding. “Een stap in de goede richting,” zegt Fortuin. “Maar de plannen schieten op belangrijke punten tekort.”

Problemen bij faillissement

Zo blijven werknemers ook bij een faillissement gebonden aan het concurrentiebeding. Fortuin: “Dit is onbegrijpelijk. Het bedrijf is failliet en bedrijfsgeheimen zijn dan nauwelijks nog een risico. Werknemers worden ernstig beperkt in hun recht op vrije arbeidskeuze.”

Achterhaald systeem

Het concurrentiebeding stamt uit 1907. Fortuin vindt het hoog tijd om het middel te herzien. “Het gaat uit van wantrouwen naar werknemers. In deze tijd van hoge arbeidsmobiliteit is dat niet meer van deze tijd. Werken op basis van vertrouwen en goede afspraken is veel effectiever.”

CNV eist actie

CNV wil dat het concurrentiebeding in de proeftijd helemaal wordt afgeschaft. “Dit voorstel dupeert onnodig veel mensen. Het beperkt hun kansen op de arbeidsmarkt en zet hen onterecht vast. Dit wetsvoorstel moet van tafel.”