Blog

Hulp en advies bij rouw en verlies

_{(foto: Nicoline Rodenburg)}

Wat levert de training Rouwzorg mij op?

Onder de bezielde leiding van Klaas Jan Rodenburg, van het LSV te Amersfoort, (Landelijk Steunpunt Verlies), volg ik de training ‘Rouwzorg’. Klaas Jan, een fijn besnaard en integer mens, gepassioneerd en één met het gedachtegoed, leert ons behoedzaam wat rouwen behelst.

Dat is niet niks!

Plaats commentaar (2 Comments)

Dag Lieve Roel

Een nieuwe fase is aangebroken.

Elke dag is hij een beetje meer dood, al is hij nog wel voelbaar aanwezig voor mij.

Hij ligt in een prachtige zelf gemaakte houten kist met dikke touwen aan de zijkant om hem ‘straks’ te kunnen dragen. Dat zal te gauw zijn.

Plaats commentaar (1 Comment)

(Foto: Alexandra Hunts)

De euthanasie

Een onwennig gevoel op woensdag 25 augustus, en dat is zwak uitgedrukt.

Een wachten en toe leven naar het moment dat de nog broze levensdraad definitief wordt verbroken. Wat is de juiste omschrijving voor zo’n gevoel? Het is dof, onbekend, zwaar.

Is er opluchting, is het de eindstreep, een ontknoping? Ik weet het niet precies. Hartkloppingen, berusting, een knijpend gevoel in je buik, speldenprikken in je buik. Turbulentie. Van alles, en dat bij iedereen op een andere manier.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

De laatste periode van het leven van Roel…

....valt in de zomer. Veel vuren stoken we. Dat deden Roel en ik voor de kanker ook altijd, ook ’s winters. In de zomer sliepen we heel vaak buiten, soms tot in september.

Veel zonsondergangen zien we met glaasjes wijn erbij aan de slootkant op het westen met de kinderen. Geregeld met familie en soms met wat vrienden. Roel gaat meestal in de loop van de avond naar bed. We leven goeddeels buiten, want zo ruim wonen we. De kinderen wonen de laatste maand hier thuis. Een grote tent buiten op het gras biedt wat nodig is. Roel zit overdag ook altijd buiten als het kan, en geniet…

Plaats commentaar (1 Comment)

(foto: Wouter van de Weerd)

Dagboeknotities door de tijd heen. (niet chronologisch)

De kinderen zijn gisteren langs geweest….Ik voel me verdrietig nu.
Roel is sinds donderdag pijnvrij en werkt gewoon door.
We willen dingen uitspreken nu het nog kan met Roel erbij. Erkenning geven voor de pijn die er is en hopen dat er ingelost wordt, dat men verder kan. Basissteentjes recht leggen noem ik dat. Dit proces begint gelijk op 11 juni.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

DAPHNA IN LAOS

Joris mailt op een ochtend vanuit Laos. Hij is anderhalve week geleden via Bangkok daarheen vertrokken, twee dagen voor zijn verjaardag. Ik bracht hem naar Schiphol en in de auto hebben het over de ronde van Italië. Hij meldt dat Tom Dumoulin zojuist is afgestapt nadat hij een week lang in de leiderstrui had rondgereden.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

LANDELIJK STEUNPUNT VERLIES

Het is begin juli 2016 als ik via mail respons krijg van het steunpunt verlies (LSV). Ik had hen een mailtje gestuurd met de vraag of ze als platform zouden willen fungeren voor een serie blogs van mijn hand over het drama. Spoedig heb ik Klaas-Jan, de directeur aan de lijn.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

DICHT ONDER DE HUID

Veertig familieleden en vrienden staan rond het graf op de tweede “Jahrzeit” in april 2016. De zon schijnt nog voluit aan het begin van deze lenteavond. Joris geeft na alle gesproken woorden aan dat ook een echtpaar die hij kende uit Phnom Penh hier aanwezig is. Hij bedankt ze voor wat ze hebben betekend, toen in Phnom Penh, op de dag van de moord maar ook daarna.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

TWEEDE HERDENKING VERJAARDAG DAPHNA

In december 2015 sprak ik de volgende woorden uit bij het graf:

"Lieve Daphna,

De tijd verstrijkt, beelden vervagen. Maar als ik aan jou denk Daphna dan blijft me altijd bij dat je er op zo’n bijzondere manier wás. In het Engels hebben ze daar een mooi woord voor, “presence”. Je was aanwezig maar toch altijd rustig en zeer betrokken. En bezig het goede te doen, zó was je.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

TWEEDE HERDENKING VERJAARDAG DANA

Dit zei ik op deze 27e september 2015 bij het graf:

"Je staat op en wéet het is een bijzondere dag vandaag want Dana zou 3 jaar zijn geworden. Dáarmee ben je bezig, al een tijd van tevoren. Precies een jaar geleden, het was die dag ook mooi weer, was het verdriet nog erg vers, je zou kunnen zeggen rauw. Toch begonnen Daphna en Dana toen al bij wijze van spreken van ons weg te bewegen.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

KOUDE VOETEN

Op zaterdag 27 september 2014 hadden we een eerste herdenking bij het graf; Dana zou 2 jaar zijn geworden. Ondanks de zwoelte van de dag heb ik het koud, de spanning van de gebeurtenis neemt me beet. Steeds heb ik het koud tijdens en na een herdenking; de warmte wordt uit mijn voeten weggetrokken.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

DE EERSTE JAHRZEIT

Er is nu een jaar verstreken sinds de aanslag op Daphna en Dana. Ruim veertig mensen zijn aanwezig bij deze herdenking en verzamelen zich rond het graf. Er wordt gesproken. Ik zeg het volgende:

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

DONKERE DAGEN

In de loop van de zomer en herfst 2014 worden de EMDR sessies vervolgd. Na die eerste keer neemt Joris deze therapie heel serieus. Ik kom hem ruim op tijd van huis halen en in de auto is hij stil. Hij heeft zich voorbereid op wat er komen gaat, het is vaak een hel. We zijn er altijd een kwartier van te voren en moeten dan nog even wachten maar soms wenkt zijn therapeute hem al, kom maar!

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

VERJAARDAG DANA 2014

Mijn woorden bij het graf september 2014

"Vier en een halve maand geleden stonden we hier ook, toen om Daphna en Dana te begraven, samen met honderden anderen. Tien dagen daarvoor was er een stille tocht met het deel van de familie dat in Nederland was gebleven, omringd door de vrienden van Joris en Daphna.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

EMDR

Ik breng Joris naar zijn eerste therapiesessie. We nemen niet de kortste weg want we hebben nog tijd. Joris wil me de omgeving daar ten noordoosten van Amsterdam laten zien. Hier fietste hij vaak, meestal met vrienden. Na terugkeer uit Azië is hij weer opgestapt. Hij wijst enthousiast op de schilderachtige weggetjes en gehuchtjes in het groene, waterrijke polderlandschap achter de IJsselmeer dijk. Het is mooi, zwoel weer maar het begint te betrekken.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

DE KOFFIETAFEL

Een warme dag eind mei 2014. De woonboot ligt er kalm en vredig bij. Ze heeft een korte treeplank en via een omweggetje over het dek kom je haar buik binnen. Ik voeg me bij het groepje dat net aan een gesprek is begonnen. Joris zit in een T-shirt aan het hoofd van de tafel. Die doet voor van alles dienst zoals nu met een gezelschap koffiedrinken en praten.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

DE FIETS

Het is maandag 19 mei 2014, de dag voor Joris zijn verjaardag en we hebben samen afgesproken. Het is na alle drukte sinds hij weer in Nederland is de eerste keer dat ik hem een tijdje alleen kan spreken. Het is mooi weer deze namiddag; dat was het ook toen hij in Leiden geboren werd, 34 jaar min 1 dag geleden. Nooit heb ik me zo speciaal gevoeld als toen.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

SHIVA, DE WEEK VAN ROUW

We zitten in de Shivaweek, het Joodse rouwritueel van zeven achtereenvolgende dagen dat onmiddellijk na de begrafenis plaatsvindt en een week duurt. Om praktische redenen zijn de bijeenkomsten om de dag in de flat van Joris en Daphna in Amsterdam, en dan in het huis van Henk en Tamar in Alkmaar.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

DE KOEKOEK ROEPT

Groepjes mensen passeren het hoge metalen draaihek. En gaan het gebouw van Gan Hasjalom binnen dat is opgetrokken uit baksteen en hoog reikend glas aan de kant van de begraafplaatsen. Binnen is er de vestibule en veel hout. Wij als familie komen apart bijeen in een schaars gemeubileerd kamertje naast de vestibule. We praten wat in flarden, gespannen voor wat komen gaat.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

SPEECH

Wat ik nu ga zeggen is een verhaal over Verschrikking en Liefde. Een vreselijk noodlot heeft het leven van Daphna en Dana weggevaagd en wij blijven allen in verbijstering en intens verdriet achter. In 1 brute klap raakten mijn zoon Joris zijn vrouw en kind kwijt en verloren Tamar en Henk hun dochter en kleinkind. Een schokgolf die hen als eerste en ergste raakt. En daaromheen ons als familie, kennissen, en zelfs Nederland.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

DE SCHREEUW

We vormen een begrafenisstoet door Amstelveen; voorop rijden de twee begrafenisauto’s en de familie, verspreid over gewone auto’s, volgt. De heftige buien en windstoten van vanmiddag hebben veel bladeren en afgebroken takken op de weg nagelaten...

Plaats commentaar (0 Publicaties)

_{Foto: Claire Droppert}

VERHAALTJES

Het vliegtuig uit Bangkok is 3 uur geleden geland. De families zijn zojuist herenigd op Schiphol. De eerste bruggen zijn geslagen tussen de 2 werelden, die van de familie in Bangkok en die uit Nederland. De families gaan naar huis. Die van ons en Joris naar Leiden, naar het huis van Wanda en Rob B. We gaan daar in een kring in de woonkamer zitten. Joris in het midden en wij eromheen.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

HERENIGING

Het is eind zaterdagmiddag 10 mei en we gaan de grote sprong naar Schiphol maken. Want zo voelt zo’n moment dat de beide families herenigd worden, die uit “Bangkok” en zij die in Nederland zijn gebleven. Twee werelden worden ineen geschoven, elk van heftige emoties, ieder met hun eigen beleving en omgeving. Maar met één gedeelde catastrofe. Hoe passen we dat in elkaar? Het is vreselijk spannend.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

DANA - 7 MEI

Woensdag 7 mei 2014 mei. Vandaag overlijdt Dana. Het stoppen van haar leven komt als een doemtijding uit Bangkok. Er is gisteren een tijdstip voor de levensbeëindigende operatie vastgesteld zodat ze haar nieren kan doneren. Haar situatie ging snel achteruit en ze zou nu spoedig sterven dus er is haast bij. Dit is een collectieve beslissing met de artsen daar. Voor Joris is het niettemin het vreselijkste besluit van zijn leven als haar vader. Ik ben thuis als ik s ‘ochtends preciezere informatie krijg. Ik bel Annemarie die probeert al wat te werken en zeg: “We moeten naar Amsterdam, we verzamelen daar om dat samen als families mee te maken”.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

VOOROVER VALLEN; 2 MEI

Het is 2 mei en het onbevattelijke dringt langzaam en onverbiddelijk door: Daphna is dood, al 5 dagen nu. Joris is bij Dana, in Bangkok, in het ziekenhuis. Daar waakt hij over het levenloze lichaampje van Dana, bij dag maar ook bij nacht als de slaap niet komt. Wanda, Henk en Tamar zijn bij hem. We vangen fragmenten op van wat daar gaande is, als van passerende auto’s die via een luidspreker een boodschap uitzenden waarvan je nog net de betekenis kunt oppikken. Het is leven tussen hoop en vrees horen we maar de hoop begint het langzaam maar zeker van de vrees te verliezen. Het hersenletsel is erg groot.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

De kinderen zijn gisteren langs geweest….Ik voel me verdrietig nu.

Roel is sinds donderdag pijnvrij en werkt gewoon door.

We willen dingen uitspreken nu het nog kan met Roel erbij. Erkenning geven voor de pijn die er is en hopen dat er ingelost wordt, dat men verder kan. In die gesprekken komen we uit op ons onvermogen in de opvoeding van onze kinderen. Onwil is er nooit geweest en de intentie altijd goed. Roel praat moeilijk uit zichzelf en belooft te schrijven; dat is niet gebeurd. Hij zou gaan vertellen hoe hij alles vroeger heeft ervaren. Het komt er niet van; de gesprekken gaan anders. Ook goed. Het zijn rijke ontmoetingen geworden.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

Rouwpastoor Paul van Stolwijk heeft in zijn nieuwsbrief een prachtig artikel opgenomen van Hans van Dam, Voorzitter Stichting Zorg en Zelfdoding. Hans beschrijft zijn ervaring met schuldgevoelens als misschien wel het meest snijdende gevoel in iemand die een naaste aan zelfdoding is verloren.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

Dit, en komende blogs, gaat over het verlies van een (schoon)dochter en kleindochter die, ver weg van Nederland, door moord om het leven zijn gekomen. Joris, de zoon van Rob, die samen met zijn vrouw en dochter in Phnom Penh (Vietnam) woonde, verbleef op het fatale moment voor enkele dagen elders in Vietnam. Rob schrijft als vader, grootvader en schoonvader zijn ‘verbondenheid in verdriet’ in een 2 wekelijkse blog van zich af. Zijn 1ste blog begint met het onvoorstelbare nieuws.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

’s Avonds zitten we zwijgzaam op de bank in de huiskamer. Woorden zijn moeilijk te vinden, ongrijpbaar. We kijken elkaar aan: ‘Hoe vertellen we het de kinderen, de families. Versluierd of recht voor z’n raap?’ We realiseren ons dat we pijn proberen weg te houden die er hoe dan ook zal zijn. Projectie van onze eigen pijn wellicht. Logisch verdomme. We komen tot het inzicht dat als we bij ons eigen gevoel kunnen blijven en accepteren wat er aan reactie komt, elk kind als zichzelf en autonoom kan reageren. Dankbaar voor dat inzicht kijken we elkaar beduusd aan. We bellen ze, vrij laat nog, met de vraag of ze de volgende dag willen komen, omdat Roel een buikecho heeft gehad…

Plaats commentaar (0 Publicaties)

Schoonheid hebben Roel en ik overvloedig ervaren. Vanaf het allereerste moment na de diagnose realiseer ik me dat ik er voor hem wil zijn. Het is een diep innerlijk besluit, alsof in één moment en in alle heftigheid duidelijk is wat dat in gaat houden. Gaandeweg kom ik daar natuurlijk écht achter.
Zo is het ook gegaan. Bereidheid, liefde, begrip en zorg zijn enkele sleutelwoorden die de ervaring kleuren.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

Elke twee weken vertelt Kitty Hoedjes in haar blog hoe het kankerproces van Roel, haar man, binnen zijn gezin is verlopen.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

Vijftien jaar geleden verloor Mieke Van Acker haar oudste zoon Tim aan kanker. Ze bleef achter met een immens verdriet, dat nooit helemaal verdwijnt.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

Verlies van gezondheid heeft een grote impact op het leven. Bepaalde fysieke inspanning is niet meer mogelijk, relaties veranderen, afhankelijkheden nemen toe en betekenisvolle activiteiten kunnen niet meer. Bij verlies van gezondheid zoekt de patiënt opnieuw naar een balans van wat wel en niet meer mogelijk is.

Plaats commentaar (0 Publicaties)

Meningitis

Wat in eerste instantie leek op een eenvoudige griep, zorgde er binnen 24 uur voor dat Amy op de intensive care aan de beademing lag, met nog geen 2 procent overlevingskans.

Plaats commentaar (0 Publicaties)